اگر از کودهای NPK استفاده کرده باشید مطمئناً اعدادی که بیانگر ترکیبات این کودها هستند را نیز شنیده اید. برای مثال کود 20-20-20 و یا 30-5-15 و 36-12-12
این اعداد به همان ترتیبی که بیان می شوند نشان دهنده درصد عناصر NPK هستند. برای مثال کود NPK 30-5-15 بدین صورت ترکیب شده است:
15 درصد N (نیتروژن)
5 درصد P (فسفر)
30 درصد K (پتاسیم)
حتماً یکی از سوالاتی که هم اکنون در ذهنتان نقش بسته، این است که 15 درصد به علاوه 5 و 30 درصد روی هم رفته 50 درصد می شود. پس الباقی ترکیبات کود از چه چیزی تشکیل شده است؟
بعضی از شرکت ها روی بسته بندی کودهای خود بعد از اعداد، حروف +TE را درج می کنند که مخفف کلمه Trace Element به معنی عناصر کم مصرف است. یعنی غیر از عناصر پر مصرف ازت، فسفر و پتاسیم عناصر کم مصرف نیز در کودهای NPK استفاده شده است. اما این به این معنی نیست که تمامی 50% ترکیب کود از عناصر کم مصرف تشکیل شده است. تنها میزان کمی از این درصد متعلق به این عناصر است و باقیمانده آن از ترکیبات خنثی، اختصاصی و یا حتی سری مختص شرکت ها تشکیل شده است.
سوال دیگر این است که چرا شرکت های سازنده کودهای NPK ترکیبی مثل 20-20-50 را تاکنون روانه بازار نکرده اند؟
اولاً میزان تناسب عناصر باید با هم همخوانی داشته باشد. مثلاً عناصری که اعداد آخری آنها بالاست بیشتر جهت به بار نشاندن و گلدهی محصولات بکار میرود و ترکیب آن با ازت و فسفر باید کاملاً آزمایش شده و روابط بین آنها و بر روی هم دیگر کاملاً سنجیده شود. بنابراین به راحتی ترکیب کردن این عناصر با هم کار عاقلانه ای به نظر نمیرسد و مستلزم آزمایشات بسیار و متعدد خواهد بود.
دوماً هنوز تکنولوژی ترکیب عناصر NPK با درصد بالا بدست نیامده و معمولاً همین ترکیبات نیاز بیشتر گیاهان را تامین کرده است
سوماً دیگر ترکیباتی که به عنوان ترکیبات خنثی، تکمیلی و یا سری از آنها نام برده شد باید درصد مشخصی از ترکیبات این کودها را تشکیل دهند که بعضاً به جذب عناصر کمک میکنند.
و حالا آخرین سوال و جواب آن:
طبق گفتههای بالا تفاوت ترکیبات 20-20-20 با 18-18-18 در چیست؟ این دو ترکیب که دقیقاً تمام عناصرشان مشابه و هم اندازه هم است!!!
اگر به گفته های بالا دقت کرده باشید حتماً متوجه شده اید که عناصر کم مصرف هم در این کودها گنجانده شده است. دلیل کم کردن درصد عناصر NPK در کود 18-18-18 هم دقیقاً همین است. علاوه بر این باید برای گنجاندن ترکیبات افزودنی هم فضا داشت! به زبان ساده تر درصد این کود برای افزودن عناصر کم مصرف پایین تر آمده است.